Mikoa Inayoongoza Kwa UKIMWI Tanzania, Katika jitihada za kudhibiti na kupunguza maambukizi ya UKIMWI nchini Tanzania, Utafiti wa Hali ya UKIMWI (Tanzania HIV Impact Survey – THIS) wa mwaka 2022/23 umeonesha matumaini kwa kupungua kwa kiwango cha maambukizi kwa watu wazima wenye umri wa miaka 15 na zaidi.
Kiwango cha maambukizi kimepungua kutoka asilimia 4.9 mwaka 2016/17 hadi asilimia 4.4 mwaka 2022/23. Hii ni ishara kwamba jitihada za serikali na wadau wengine zinaendelea kuleta matokeo chanya, ingawa changamoto bado zipo katika baadhi ya mikoa.
Mikoa Inayoongoza kwa Maambukizi:
- Njombe – Kiwango cha juu zaidi cha maambukizi kimeonekana mkoani Njombe, ambapo asilimia 12.7 ya wakazi wake wanaishi na Virusi vya UKIMWI. Hii ni ongezeko kidogo ikilinganishwa na asilimia 11.4 mwaka 2016/17.
- Iringa – Iringa inashika nafasi ya pili ikiwa na kiwango cha asilimia 11.1, sawa na utafiti wa mwaka 2016/17. Mkoani hapa, juhudi za kudhibiti maambukizi zinaendelea, lakini bado kiwango cha maambukizi ni kikubwa.
- Mbeya – Mbeya ni mkoa wa tatu wenye kiwango kikubwa cha maambukizi kwa asilimia 9.6, ikiwa na ongezeko dogo kutoka asilimia 9.3 mwaka 2016/17.
Mikoa yenye Maambukizi ya Chini:
- Kigoma – Mkoani Kigoma, kiwango cha maambukizi ni cha chini zaidi nchini kwa asilimia 1.7, kikishuka kutoka asilimia 2.9 mwaka 2016/17.
- Manyara – Manyara ina kiwango cha maambukizi cha asilimia 1.8, ikiwa ni upungufu kutoka asilimia 2.3 katika utafiti wa awali wa mwaka 2016/17.
- Lindi – Lindi imeendelea kuwa na kiwango cha chini cha maambukizi kwa asilimia 2.6, ingawa kimepanda kidogo kutoka asilimia 0.3 mwaka 2016/17.
Mafanikio ya Kupambana na UKIMWI:
Kwa kuzingatia malengo ya kimataifa ya 95-95-95 ifikapo mwaka 2025, utafiti umeonyesha mafanikio makubwa. Kiwango cha watu wanaojua hali yao ya maambukizi kuhusu VVU kimeongezeka hadi asilimia 82.7 mwaka 2022/23 kutoka asilimia 60.6 mwaka 2016/17.
Aidha, kiwango cha watu wanaoishi na Virusi vya UKIMWI (WAVIU) na wanatumia dawa za kufubaza VVU (ARVs) kimeongezeka hadi asilimia 97.9 mwaka 2022/23, ikilinganishwa na asilimia 93.6 mwaka 2016/17. Hili ni jambo la kutia moyo kwani matumizi ya dawa kwa ufanisi yamewezesha watu wengi zaidi kufubaza VVU, ambapo kiwango hiki kimefikia asilimia 94.3 mwaka 2022/23 kutoka asilimia 87 mwaka 2016/17.
Jitihada Zinazoendelea:
Tanzania imepiga hatua kubwa katika vita dhidi ya UKIMWI, lakini bado kuna kazi kubwa ya kufanya. Maambukizi yamepungua, lakini baadhi ya mikoa kama Njombe, Iringa na Mbeya inaendelea kuonesha viwango vya juu vya maambukizi. Kwa hiyo, hatua madhubuti zinahitajika ili kupunguza zaidi maambukizi na kuendeleza mafanikio katika mikoa yote.
Njia za Kufikia Malengo:
Ili kufikia malengo ya 95-95-95 ifikapo mwaka 2025, ni muhimu kuimarisha juhudi za kutoa elimu juu ya UKIMWI, kuongeza upatikanaji wa huduma za upimaji, na kuhakikisha dawa za kufubaza VVU zinapatikana kwa kila mtu anayeishi na virusi.
Ushirikiano wa karibu kati ya serikali, mashirika yasiyo ya kiserikali, na jamii unahitajika ili kuendelea kupunguza maambukizi ya UKIMWI na kuboresha maisha ya watu wanaoishi na virusi hivyo.
Mapendekezo:
Kwa taarifa zaidi na hatua za kujikinga na UKIMWI, tembelea vituo vya afya vilivyopo karibu na wewe au tovuti rasmi za afya za Tanzania.
